Latin Amerika’da 2022’de rüzgar soldan esti; yıl, seçim ve protestolarla geçti

Latin Amerika, 2022’de devlet başkanlığı seçimlerinde sol partilerin zaferinin yanı sıra şiddetli sokak protestoları ve çok sayıda doğal afete sahne oldu.

Brezilya, Kolombiya ve Honduras’ta yapılan seçimlerde sol iktidarlar, sağın üstünlüğüne son verirken Peru’da ise Cumhurbaşkanı Pedro Castillo’nun Kongrede vazifesinden azledilip cezaevine gönderilmesi, ülkede geniş çaplı şovlara yol açtı.

Arjantin’in Dünya Kupası’nda 36 yıl sonra şampiyonluğa ulaşmasıyla başşehir Buenos Aires’teki şampiyonluk kutlamaları tipine 4 milyonu aşkın kişi katıldı.

Yılın son günlerine hakikat Brezilyalı efsane futbolcu Pele, 29 Kasım’dan bu yana tedavi gördüğü hastanede 82 yaşında hayatını yitirdi.

Brezilya

Güney Amerika’nın en büyük ülkesi Brezilya’da 30 Ekim’de yapılan ikinci çeşit devlet başkanlığı seçiminde ülkeyi iki periyot yöneten sol görüşlü eski Devlet Başkanı Lula da Silva, yüzde 50,9 oyla seçimleri kazanarak aşırı sağcı Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’ya üstünlük kurdu.

Silva’nın seçim zaferinin akabinde sokaklara dökülen Bolsonaro destekçisi binlerce kişi, ülkenin çeşitli kentlerinde düzenledikleri protestolarda Silva’ya karşı ordudan müdahale isteğinde bulundu.

Sonuçların resmileşmesine rağmen bir müddet sessiz kalan Bolsonaro, 2 Kasım’daki açıklamasında destekçilerine teşekkür ederek anayasaya bağlı kalacağını söyledi.

Ülkenin Rio de Janeiro eyaletinde 16-26 Şubat’taki sel felaketinde 220’yi aşkın kişi öldü, büyük çaplı hasar meydana geldi.

“Pele” ismiyle tanınan ve futbol tarihinde inanılmaz başarılara imza atan futbolcu Edson Arantes do Nascimento’nun, Sao Paulo’da tedavi gördüğü Albert Einstein Hastanesi’nde hayatını kaybetmesinden sonra Brezilya hükümeti 3 günlük ulusal yas ilan etti.

Meksika

Kuzey Amerika ülkesi Meksika’nın batı orta bölümündeki Michoacan eyaletinde 19 Eylül’de 7,6 büyüklüğündeki sarsıntıda 2 kişi hayatını kaybetti.

Agatha Kasırgası’nın Meksika kıyılarını 10 Haziran’da vurması sonucu 20’den fazla kişi ömrünü yitirdi, binlerce kişi tahliye edildi.

Meksika’da halk, 11 Nisan’da yapılan referandumda Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador’un misyonuna devam etmesi tarafında dayanak verdi.

Ulusal Seçim Enstitüsü (INE), iştirakin düşük olduğu referandumda seçmenlerin yüzde 90,3’ünün Lopez Obrador lehine oy kullandığını belirterek, Devlet Lideri’nin 2024’teki seçimlere kadar misyonunu sürdürmesini onayladığını bildirdi.

Gazetecilik mesleği açısından dünyanın en tehlikeli ülkelerinden biri sayılan Meksika’da yılın çeşitli periyotlarında gazetecilere yönelik silahlı hücumlarda 15 kişi öldü.

Kolombiya

Kolombiya’da Kongre üyelerini seçmek ve devlet başkanı adaylarını belirlemek üzere 13 Mart’ta yapılan seçimde sol koalisyon, cumhuriyet tarihinin en yüksek oyunu aldı.

Ülkede 29 Mayıs’ta düzenlenen cumhurbaşkanlığı 1. tıp seçiminde en yakın rakibine 12 puan fark atan Gustavo Petro, 19 Haziran ikinci tıp seçimlerini de kazanarak 200 yıllık Kolombiya tarihinin birinci sol hükümetini kurdu.

Kolombiya hükümeti ile silahlı isyancı örgüt Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) ortasında 3 yıl sonra müzakere masası kuruldu.

Venezuela’nın garantörlük ve mesken sahipliğinde başşehir Karakas’ta bir ortaya gelen taraflar, 2019’da askıya alınan barış görüşmelerini 22 Kasım’da yine başlattı.

Cumhurbaşkanı Petro, 2 Kasım’da Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile başşehir Karakas’ta bir ortaya gelerek 6 yıl sonra Venezuela’yı cumhurbaşkanlığı seviyesinde birinci ziyaret eden Kolombiyalı önder oldu.

Petro ile Maduro, 11 Ağustos’ta karşılıklı olarak büyükelçi atadıklarını duyurdu ve 29 Ağustos’ta da büyükelçiler vazife yerlerine ulaştı.

Venezuela’dan Kolombiya’ya 3 yıl sonra birinci defa direkt ticari bir uçuşun yapılmasının akabinde birebir formda Kolombiya’dan da komşu ülkeye birinci ticari uçuş gerçekleştirildi.

Venezuela

Venezuela Cumhurbaşkanı Maduro, 28 Haziran’da ABD hükümetinden bir heyetin çeşitli bahisleri görüşmek üzere ülkeye geldiğini bildirdi.

Venezuela’da iktidarın muhalefet ile yürüttüğü müzakerelerden Ekim 2021’de çekilmesinin akabinde Kolombiya ve Meksika’nın gayretleri sonucu 27 Kasım’da taraflar tekrar bir ortaya geldi.

Meksika’da iktidar ile muhalefet temsilcileri, Dışişleri Bakanı Marcelo Ebrard ve Norveç’in arabulucu temsilcisi Dag Nylander önünde kısmi mutabakat imzaladı.

ABD’nin Venezuela’ya yönelik uzun müddettir uyguladığı ekonomik yaptırımların hafiflemesinden sonra petrol devi Chevron ile Venezuela petrollerinin çıkarılması konusunda 30 Kasım’da kontrat imzalandığı duyuruldu.

Venezuela’nın Aragua eyaletinde 10 Ekim’de şiddetli yağışların yol açtığı toprak kayması ve sellerde 50’den fazla kişi öldü, binlerce kişi evsiz kaldı.

Venezuela ile Kolombiya ortasındaki en önemli kara sonu Milletlerarası Simon Bolivar Köprüsü, 26 Eylül’de 7 yılın akabinde yine hizmet vermeye başladı.

Peru

Aralık 2021 ve Mart 2022’de Kongre’de yapılan oylamalarda vazifeden alınması talebi reddedilen Cumhurbaşkanı Pedro Castillo, üçüncü defa Genel Kurul’da kendisi aleyhinde azil tartışması yapılırken Kongre’yi feshetti.

Castillo’nun fesih kararını tanımayan Kongre ise kısa müddette karşı atılım yaparak, Castillo’yu vazifesinden resmen azletti.

Savcılık, azil kararının çabucak akabinde harekete geçip Castillo’nun “Anayasal nizamı ihlal ettiğini” belirterek, gözaltına alınması talimatını verdi.

Cumhurbaşkanlığından düşürülen Castillo, siyasi sığınma talebinde bulunduğu Meksika Büyükelçiliğine yanlışsız hareket ettiği sırada polislerce gözaltına alındı.

Cezaevine gönderilen Castillo, Peru Yüksek Mahkemesi tarafından 16 Aralık’ta 18 ay önleyici mahpus cezasına çarptırıldı.

Ülkedeki siyasi krize reaksiyon gösteren binlerce kişi sokaklara dökülerek ülkenin yeni Cumhurbaşkanı Dina Boluarte’nin istifasını istedi, Kongre’nin kapatılması ve erken seçim talebinde bulundu.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir